Εφ. Απογευματινή της Πόλης γράφει ό ΦΙΝΤΙΑΣ για το βιβλίο "ΦΙΛΟΓΕΛΩΣ"2-3-1970.

Όπως το προέβλεψα και συνέβη. Με επισκέφθη ο καθηγητής κ . κ. Τσιλιμαντός, και έμαθε το περί μώλου του Ληξουρίου τετράστιχον του Ανδρέου Λασκξαράτου το οποίον μόνον προφορικώς και εν απουσία κυριών είναι δυνατόν να μεταδοθή. Δεν ήτο όμως αυτό μόνον ο σκοπός της επισκέψεως του. Μου προσέφερε ταυτοχρόνως με μιαν εξαιρετικά κολακευτικήν αφιέρωσην, αντίτυπον του υπο τον τίτλον «Φιλόγελως» τελευταίου έργου του, το οποίον είναι συλλογή αρχαίων αστείων, σατιρικών, γνωμικών κτλ. Απο τον Ιεροκλήν, Φιλάγριον, Ιωάννην Στοβαίον και Λουκιανόν, με τας γνώμας και των Επτά Σοφών. Το βιβλίον αποτελείται απο γλαφυρόν και πνευματώδη πρόλογον του συγγραφέως, απο το αρχαίον κείμενον, και απο την υπ’ αυτού γενομένην μετάφρασιν. Θα παραθέσω κατωτέρω ολίγα αποσπάσματα, προτάσσων τας ακολούθους παρατηρήσεις:

Το κείμενον της μεταφράσεως παραθέτω ακριβώς ως έχει χωρίς να μεταβάλω ιώτα έν η κεραίαν μίαν. Έχω τας επιφυλάξεις μου όσον αφορά την γλώσσαν της μεταφράσεως. Είς το γλωσσικόν θεμά είμαι συντηρητικώτερος. Αλλ’ αυτό δεν με εμποδίζει να θαυμάσω την εργασίαν του συγγραφέως, εργασίαν αληθώς μνημειώδη, και πλουτίζουσαν την σύγχρονον γραμματείαν μας. Θα παραλείψω επιμελώς πάν αστείον, γνωμικόν ή απόφθεγμα περιέχον στοιχείον μισογυνισμού. Και τούτο διότι με ικανοποίησην διεπίστωσα οτι η στίλη αυτή εχει κάποιο SUCCES μεταξύ του ωραίου φύλου, και δέν θέλω να δυσαρεστήσω τας αναγνωστρίας της. Και τώρα ας παραθέσω ολίγα τινα τεμάχια.

-Σχολαστικός που συνάντησε γιατρό «συγχώρα με και μή με μαλώνεις που δεν αρρώστησα» του είπε.

-Σχολαστικός που έμαθε ότι ο κόρακας ζεί πάνω απο διακόσια χρόνια, αγόρασε ένα και τον τάϊζε για να κάμη τη διαπίστωση.

-Πέθανε ένα απο τα δίδυμα αδέρφια. Ο σχολαστικός λοιπόν που συνάντησε αυτόν που ζούσε, τον ρώτησε. «Εσύ πέθανες ή ο αδελφός σου;».

-Σχολαστικός συνάντησε άλλο σχολαστικό και του είπε. «Έμαθα οτι πέθανες». Και ο άλλος: «Αλλά βλέπεις οτι ζώ», του λέει. Κι ο σχολαστικός: «Κιόμως αυτός που μου το είπε, ήταν πολύ πιο αξιόπιστος απο σένα!»

Και δύο τεμάχια απο τον Λουκιανόν:

-Χαζόν οι ψύλοι τσίμπαγαν κι αυτός μεσ’ στο θυμό του σβήνει τη λάμπα και τους λέει «Άντε βρέστε με τώρα!»

Άν μούσι αφήνοντας θαρρείς, σοφός που μου ‘χεις γίνει και το γεννάτο το τραγί είν’ κορδωμένος Πλάτων!

Αι μεταφράσεις αυταί δεν είναι το πρώτον έργον του κ. Τσιλιμαντού. Μας έχει ήδη χαρίσει μιαν αριστοτεχνικήν μετάφρασιν του Θέογνίδος με την οποίαν έχει ασχοληθή η παρούσα στήλη. Τώρα μας δίδει  μια ωλοκληρωμένην εικόνα του πνεύματος είς την ελληνικήν αρχαιότητα. Το πράγμα έχει γενικοτέραν αξίαν. Διότι ο βαθμός του πολιτισμού ενός λαού κρίνεται κατα ενα μεγά ποσοστόν και απο την ποιότητα των αστείων του.

ΦΙΝΤΙΑΣ